Turizmi Gider Krizi Bekliyor

ANSİAD 2022 yılı 3. Olağan Toplantısı '2022’de Türkiye ve Dünyada Turizm & Antalya Havalimanı Genişleme Projesi' konusunda Graphx Ajans Başkanı & ANSİAD Yönetim Kurulu Genel Sekreteri Necdet Alkandemir moderasyonunda gerçekleştirildi. ANSİAD Üyesi Ceylan İşletme İnşaat Turizm Yatırım San. Tic. A.Ş. Yön. Kur. Bşk. Hasan Ali Ceylan & ANSİAD Üyesi Fraport TAV Antalya Airport’un Direktörü Ercan Kuruçırak'ın konuşmacı olduğu toplantıya, ANSİAD üyesi iş insanları ve çok sayıda davetli katıldı.

ISPARTA’DA DÖRT GÜN ELEKTİRK OLMAMASI NE DEMEK?

Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren ANSİAD Başkanı Akın Akıncı, Isparta’da yaşanan elektrik kesintisinin çok ciddi bir krizin işareti olduğunu kaydederek, “2022 yılında dört gün boyunca Isparta’da elektrik kesintisi yaşandı, düşünebiliyor musunuz? Türkiye’nin ücra bir köşesi bile diyemeyeceğimiz bir şehirde insanlar mağdur durumda bırakıldı. Kendilerine ayrıca tekrar geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum” diye konuştu. Elektrik dağıtım şirketlerinin özelleştirilme sürecine değinen Başkan Akıncı, “2004’lerde başlayan ve 2013’te tamamlanan elektrik şirketlerinin özelleştirilmesi konusunun yeniden masaya yatırılarak tartışılması gerektiğini düşünüyorum. Kamuya kaynak sağlamak amacıyla bir takım yük görülen yerlerin özelleştirilmesi söz konusuydu ancak bunların sonucunda çıkan handikapları gerek faturalarda gerekse altyapı yetersizliğinde hep birlikte yaşıyor ve görüyoruz. Mercek altına alınması gerekiyor” dedi. Elektrik kullanımının devlet tarafından sağlanmasının güvence altına alınmasının lüks değil bir ihtiyaç olduğuna işaret eden Başkan Akıncı, sözlerini şöyle sürdürdü; “2022 yılı sonuna kadar her yıl kar eden bir kurumumuzun daha özelleştirme kapsamına alındığını biliyoruz. Türkiye Elektrik İletim A.Ş.’den bahsediyorum. Bu firma elektrik dağıtımının kalbinde yer alıyor, 2020’de 5 milyar TL karı söz konusu. 710 bin kilometre civarından hatları, taşınmazları olan bir şirketten bahsediyoruz.”

ALTINDAN KALKAMIYORUZ

TEİAŞ’ın özelleştirmesinin cazip olduğunu dile getiren Başkan Akıncı, “Kamuya bir kalemde kaynak aktarılacak diye elektrik üretiminin kalbi olan bir şirket özelleştirilmeli mi, bu gündeme getirilmeli mi? Bu konu büyük bir pencereden bakılarak tekrar gözden geçirilmeli” dedi. ANSİAD’ın siyaset üstünde davranan bir kurum olarak bu konuda uyarılarda bulunmayı kendisine görev edindiğinin altını çizen Başkan Akıncı, “Elektrik zamları sonucunda gelen fahiş faturaların vatandaş olarak, işletmeci ve sanayici olarak herkesi ciddi şekilde etkilediğini görebiliyoruz. Kamulaştırma konusu tekrar masaya yatırılmalı, çünkü özelleştirmeler sonucunda elektrik zamları ve farklar hepimizin malumu” diye konuştu. Fatura farklarının çok ciddi sorun olduğunu belirten Başkan Akıncı, “Bir kriz yaşanıyor ve bunun faturası maalesef vatandaşa kesiliyor. Yapılan zamlar ve iş hayatının, sanayideki enerji maliyetlerinin çok fırlaması, üretimin çok büyük maliyetli hale getirilmesi altından kalkamayacağımız yüklere yol açtı” dedi.

TURİZMİ GİDER KRİZİ BEKLİYOR

'2022’de Türkiye ve Dünyada Turizm’ konusunda konuşmasını gerçekleştiren ANSİAD Üyesi Ceylan İşletme İnşaat Turizm Yatırım San. Tic. A.Ş. Yön. Kur. Bşk. Hasan Ali Ceylan, Türkiye’nin 2020 yılı sonu itibariyle 1 milyon 20 bin turizm işletme belgeli yatak kapasitesi olduğunu kaydetti. Türkiye’de turizme arz edilen yatağın yüzde 40’ını Antalya’nın karşıladığını dile getiren Ceylan, “Antalya Türkiye’ye varışı olan turistin yüzde 30’una ev sahipliği yapıyor. Bu da bizim turizmimizin Nisan-Kasım arasında yoğunlaşmasından kaynaklanıyor. Aslında Antalya turizmi diğer aylarda da yolcu alıyor olsaydı 2019’daki 15 milyon yolcusu tahminen 20 milyonlara geliyor olacaktı” diye konuştu. 2022 yılında Türkiye ve Dünya’da birçok mal ve hizmetin fiyatının artmasına rağmen fiyatı artmayan ender şeylerden birinin seyahat ve konaklama olduğunun altını çizen Hasan Ali Ceylan, “Ciddi manada elektronikten emtiaya kadar her türlü ürünün fiyatı artarken turizmde fiyatların artmadığını görüyoruz. Bu şekilde devam etmesi halinde 2022 yılında turizmi ciddi manada bir gider krizi bekliyor” dedi.

MALİYET ARTTI FİYATLAR YERİNDE SAYIYOR

Turizm otel ve tesislerinin yapım ve yenileme maliyetlerinin ciddi oranda arttığını işaret eden Ceylan, “Bizler daha önce ortalama bir odayı arsa maliyetlerinden bağımsız olarak 50 bin Euro ile 65 bin Euro arasından mal ederken şu anda görülüyor ki 75 bin ile 100 bin Euro arasından yeni maliyetler ortaya çıkacak. Mevcutta yapılmış olan otellerin ve tesislerin değerinin artması gibi pozitif bir etki yaratırken yeni yapılacak tesislerin veya tadilatların da önünde bir engel olarak kenarda duruyor” diye konuştu. Doğalgaz ve elektrik kullanım bedellerinin çok yüksek olmasına değinen Hasan Ali Ceylan, “Biz 2019 yılında 0.056 Euro/Cent enerji bedeli hesaplarken şu anda 0.090 Euro/Cent olarak hesaplıyoruz, neredeyse iki katına çıkmış durumda. Çok uçuk örnekler var ayçiçek yağı gibi. Diğer temel gıda ürünlerinde de ciddi bir artış var, turizmcinin karşı karşıya olduğu giderler söz konusu” dedi. 2020 yılında Euro kurunda artış ya da turizm fiyatlarında artış olmazsa turizmciyi 2019’dan daha kötü bir yıl beklediğini kaydeden Hasan Ali Ceylan, “Buna istinaden geçen yıl yüzde 1 KDV’yle çalıştığımız sezonda yüzde 8 KDV’yle çalışacağız. Yani yüzde 7’lerde zam bile yapsak devlete KDV olarak dönecek. Kısaca benim öngörüm herhangi bir turistik tesisin 2022 fiyatlarına yüzde 15-18 arasından bir zam yapamaması halinde 2019’dan daha kötü bir yıl turizmciyi bekliyor olacak, sayılar iyi bile olsa” diye konuştu.

2051’E KADAR FRAPORT AG VE TAV ORTAKLIĞINDA İŞLETİLECEK

Antalya Havalimanı’nın mevcut durumu hakkında bilgiler paylaşan Fraport TAV Antalya Airport Direktörü Ercan Kuruçırak, “Havalimanında 3 adet paralel pist, 4 terminal binası, 192 bin metrekare kapalı alan, 40 gate, 215 chech-in kontuarı, 118 pasaport kontrol ve 28 yolcu köprüsü yer alıyor” dedi. Antalya havalimanının uluslararası krizlere rağmen 2019 yılında 35,7 milyona ulaştığını belirten Kuruçırak, “En kritik yolcu azalışı 2020 yılında yüzde 72,7 ile ikinci olarak 2016 yılında yüzde 32,7 ile yaşandı. 2021 yılında toplam 21,9 milyon yolcu sayısına ulaşılmıştır. En yüksek yolcu sayısına ulaşılan 2019 yılındaki toplam yolcu sayısının yüzde 62 ’sine ulaşılmıştır” diye konuştu. Antalya Havalimanı işletme imtiyazı 7,25 milyar Euro bedel karşılığında 2051 yılına kadar 25 yıllığına Fraport AG ve TAV ortaklığı tarafından kazanıldığını kaydeden Kuruçırak, “Kargo alanları, tesisler ve apron gibi birçok alanda genişleme yapılması söz konusu” dedi.

ANTALYA HAVALİMANINA 765 MİLYON EURO YATIRIM

Antalya Havalimanı Genişleme Projesi’nin aşama ve kapsamında bahseden Kuruçırak, “Yeni mütemmim bina yapımında hangarlar, kargo binası, genel havacılık binası, devlet konukevi, CIP/VIP

terminalleri, yakıt çiftliği, yeme-içme firma alanları yapılacak” diye konuştu. Toplam yolcu kapasitesinin 80 milyona ulaşacağını kaydeden Kuruçırak, “Bütün projenin toplam yatırım bedeli 765 milyon Euro. Terminalin genişletilmesi, apronların genişletilerek uçakların park alanlarının artırılması, yeni bir terminal ve otopark yapımı gerçekleştirilecek” dedi. Terminal yatırımlarıyla iç ve dış hatlar terminallerinin genişletilmesiyle beraber otopark alanlarının da genişletilmesinin sağlanacağını dile getiren Kuruçırak, “Hava tarafı yatırımlarında kargo terminali yapımı da projemiz içerisinde. Diğer yatırımlara baktığımızda devlet konukevi, genel havacılık terminali, DHMİ lojmanları ve cami, güneş enerji santrali, çevre peyzaj düzenleme gibi yatırımlar mevcut” diye konuştu. Toplantı, ANSİAD Başkanı Akın Akıncı ve Yönetim Kurulu üyesi Necdet Alkandemir’in, ANSİAD Üyesi Ceylan İşletme İnşaat Turizm Yatırım San. Tic. A.Ş. Yön. Kur. Bşk. Hasan Ali Ceylan & Fraport TAV Antalya Airport Direktörü Ercan Kuruçırak’a teşekkür belgesi takdimiyle sona erdi.